Coalitie blijkt na fel debat verdeeld over vervolgaanpak van windplan Isselt

Windturbines
Windturbines © Kaja Sariwating / Unsplash
Amersfoort - Bezorgdheid, scepsis en boosheid. Emoties voerden al eerder de boventoon toen omwonenden zich mochten uitspreken over de geplande windmolens op de Isselt. Ook afgelopen dinsdag ging het er af en toe fel aan toe in het stadhuis. Heikele punt: de angst dat de politiek straks te weinig te vertellen heeft als de plannen concreter worden.
Eerst even over de plannen zelf. De mogelijke komst van deze windmolens speelt voor Amersfoort al vanaf 2012. Bewoners uit het Soesterkwartier kwamen met het initiatief Soesterwijk Wiek. Volgens hen zijn de door hen voorgestelde windmolens goed voor stroomvoorziening aan 6000 huishoudens.
In het coalitieakkoord is vastgelegd dat er wordt doorgegaan met de initiatieven voor windenergie. Verder staat genoteerd dat er gezocht wordt naar mogelijkheden om omwonenden meer invloed te geven op het functioneren van windmolens. Dat kan bijvoorbeeld gaan over de tijden waarop de molens draaien. Maar ook over de verdeling van de energie opbrengst. Maar ook om ze mee te laten delen in de opbrengst.

Verdeeldheid

In het voorstel dat het college nu ter besluitvorming aan de raad voorlegt wordt een zogenaamde omgevingsadviesraad voorgesteld. Het wordt ook wel een dialoogtafel genoemd en het idee is dat alle belanghebbenden bij een initiatief bij elkaar gebracht worden. Onder leiding van een onafhankelijke voorzitter moeten zij een advies aan de gemeenteraad uitbrengen.
Het voorstel van het college is dat de gemeenteraad dat advies ook overneemt. Tegelijkertijd kan ook advies worden uitgebracht over de punten waarover geen overeenstemming is gekomen. De gemeenteraad kan dan op die onderdelen nog wel zelf besluiten nemen. Het lijkt een optimale vorm van participatie en in overeenstemming met het coalitieakkoord. Toch ontstond juist op dit onderdeel verdeeldheid binnen de coalitie.
Voor het zover kwam, moest wethouder Astrid Janssen uitleggen dat door recente juridische uitspraken er niet meer mag worden uitgegaan van één initiatienemer. Dat heeft consequenties voor Soesterwijk Wiek.

De genoemde juridische uitspraak is het Didam-arrest, inmiddels gevreesd in bestuurlijk Nederland. Deze uitspraak van de Hoge Raad gaat uit van het gelijkheidsprincipe. Concreet betekent dit dat overheden onder meer bij de verkoop van grond gelegenheid moeten bieden aan (potentiële) gegadigden om mee te dingen. Eén op één verkoop van grond door een overheidsorgaan is niet zo maar meer mogelijk.

Door de uitspraak van de Hoge Raad moet de gemeente voor de gronduitgifte nu een openbare selectieprocedure starten. De gemeente kan wel voorwaarden stellen, maar mag de opdracht niet gunnen aan één gegadigde. Het betekent dat Soesterwijk Wiek wel kan inschrijven, maar dat andere partijen dat ook kunnen doen.
Een van de voorwaarden waar de gemeente aan wil vasthouden, is dat gestreefd moet worden naar honderd procent lokaal eigendom. Dat betekent meedoen en zeggenschap voor de lokale omgeving. Het heeft ook invloed op de verdeling van de financiële lasten en lusten en de opbrengst van de windenergie.

Spannend

De politieke discussie binnen de coalitie ging zoals gezegd vooral over het instellen van een omgevingsadviesraad. Sommige partijen vinden het spannend om een deel van hun bevoegdheid over te dragen aan zo’n orgaan. Het college stelt immers voor om de onderdelen waarover belanghebbenden het eens zijn direct over te nemen. Voor de Partij voor de Dieren was dit aanleiding om een slag om de arm te houden als het gaat om het welzijn van de dieren.
Opmerkelijker was de houding van het CDA. Deze partij was zeer uitgesproken. Raadslid Angeliek Noortman-Nieuwendijk liet weten de instelling van zo’n omgevingsadviesraad te voorbarig te vinden. Zij verwees daarbij met name naar de nog te verwachten nieuwe richtlijnen en normen van het Rijk. Die worden eind van het jaar verwacht. Oppositiepartijen VVD en Amersfoort2014 sloten zich hierbij aan.
De VVD nam behoorlijk afstand van het collegevoorstel, onder meer door te verwijzen naar het nieuwe coalitieakkoord van de provincie Utrecht. Maar daar staat juist in dat dat wordt vastgehouden aan de al vastgestelde locaties, inclusief locatie de Isselt.
(Artikel gaat verder onder de afbeelding)
Wethouder Astrid Janssen
Wethouder Astrid Janssen © GroenLinks Amersfoort
Wethouder Janssen betoogde dat het wel wenselijk is om nu het besluit te nemen. De gemeenteraad neemt pas op 10 oktober een definitief besluit. Voordat alle belanghebbenden zich hebben aangemeld en er een onafhankelijk voorzitter is benoemd, is het waarschijnlijk al januari. De nieuwe richtlijnen kunnen dan gewoon worden meegenomen. Verdere vertraging is volgens de wethouder ongewenst.

Politiek debat

Er volgde een fel politiek debat. D66 en GroenLinks verweten met name de VVD een vertragingstactiek toe te passen. Vreemd genoeg werd het CDA door de coalitiepartijen niet bevraagd op de afwijkende houding. Dat is extra merkwaardig omdat het voorliggende voorstel binnen het college van burgemeester en wethouders wel unaniem wordt gedragen. Het college spreekt met één mond, zoals wethouder Astrid Janssen desgevraagd nog maar eens voor alle duidelijkheid zei.
De PvdA, die het collegevoorstel steunt, vroeg wel om duidelijkheid van het CDA. Angeliek Noortman bleef onwrikbaar, ondanks het betoog van wethouder Janssen. Zij herhaalde nogmaals het standpunt dat de fractie van het CDA de instelling van zo’n omgevingsadviesraad te prematuur te vindt.
Uit diverse nagesprekken met de politici bleek dat dit nog wel een gevoelig punt is. Als het CDA bij het standpunt blijft, dan is de coalitie afhankelijk van steun uit de oppositie. Tot nu is alleen steun uitgesproken door de PvdA en Beter Amersfoort, zij vertegenwoordigen in totaal drie zetels. Het zal dan een krappe meerderheid worden.
Volgens fractievoorzitter Marjolein Perdok (D66) is het een kwestie die nog wel overleg binnen de coalitie vraagt. De fractievoorzitter van het CDA, Jan de van der Schueren, liet desgevraagd weten dat het standpunt van het CDA helder was verwoord. Hij wil er na aanleiding van de discussie dinsdag verder over spreken met zijn fractie.
Heb je een tip of opmerking? Stuur ons je nieuws via nieuws@nieuwsplein33.nl.