Omgekomen soldaten op het Sovjet Ereveld dreigen opnieuw vergeten te worden

Door Anna Wiercx

Remco Reiding was 21 jaar oud toen hij van de oorlogsgraven hoorde. De nu 47-jarige onderzoeker trof toen een ereveld aan met ‘grijze grafstenen’. “Totaal vergeten. De soldaten waren niet geïdentificeerd en families waren niet opgespoord. Dat vond ik moeilijk te verkroppen.” En dus ging Reiding aan de slag met het identificeren van deze soldaten. Vandaag de dag is dat bij meer dan 250 soldaten gelukt.

Om ervoor te zorgen dat de graven van de Sovjetsoldaten niet meer vergeten worden, heeft Stichting Sovjet Ereveld alle 865 graven ter adoptie uitgegeven. Belangstellenden adopteren een soldaat en met dit geld worden identiteitsonderzoeken en grafbezoeken van nabestaanden gefinancierd.

Maar sinds de Russische invasie in Oekraïne hebben verschillende mensen hun bijdrage stopgezet. Ook zijn er verschillende rondleidingen op het ereveld afgezegd. De soldaten dreigen hierdoor opnieuw vergeten te worden. Reiding kan het moeilijk begrijpen. “Mensen zien dit als een soort steun aan Rusland. Wat heel raar is omdat er jongens uit de hele Sovjet-Unie liggen. Ook Oekraïners. Gaan we deze jongens dan straffen om wat anderen doen? Deze jongens zijn gestorven als geallieerden. Nog voordat huidige politieke leiders werden geboren. Het is heel verdrietig.”

Moeder Nathalie en haar vijftienjarige zoon Charly Vink adopteerden vier jaar geleden twee graven. Van een van de graven is onbekend wie er ligt. In het andere graf ligt de Oekraïner Ivan Sereda. Ook Nathalie en Charly kunnen maar moeilijk begrijpen waarom mensen stoppen met de adoptie van een graf. “Onze soldaat Ivan ligt naast een Rus. Toen waren ze dus wapenbroeders. Nu kan het best zo zijn dat hun kleinzonen of achterkleinzonen tegen elkaar vechten.”

De twee leggen bloemen en kaarsen bij de graven tijdens de herdenkingen. Maar ook daar omheen gaan ze regelmatig naar het ereveld . De dochter van ‘hun’ geïdentificeerde soldaat Ivan kan niet meer naar Nederland komen om het graf van haar vader te bezoeken. Maar ze weet wel dat Nathalie en Charly het verzorgen. “De gedachte dat zij dat weet vinden wij heel fijn.”

Voor nabestaanden zorgt de identificatie en het grafbezoek voor een afsluiting. Er heerst opluchting maar ook veel verdriet. Nathalie vertelt dat de bezoeken dan ook vaak erg emotioneel verlopen en af en toe wel eens als een rouwdienst aanvoelen. “Nabestaanden nemen een zakje aarde van het graf van hun oma mee om dat vervolgens op het graf van hun opa te leggen. Daarna nemen ze weer een zakje aarde van hier terug naar hun oma. Zodat het echtpaar onder dezelfde aarde ligt begraven.”

“Het is belangrijk dat de verhalen van deze jongens verteld blijven worden,” zegt Reiding, zittend op een bankje en uitkijkend over de 865 graven. “Als we ze weer vergeten en wegzetten als de vijand dan komen we nooit dichter bij elkaar.”

Als je erover nadenkt om ook een graf te adopteren, klik dan hier voor meer informatie.