Astrid Vis (83) woont bijna haar hele leven in Dierenpark Amersfoort: 'Als kind had ik niet door dat het uniek was'

Op het terrein van het DierenPark staat achter een hek een huis met een grote tuin. Dit is waar Astrid Vis nog altijd woont. “Hier heb ik zoveel mooie herinneringen”, vertelt ze, terwijl ze bladert door een boek met oude foto's. De zon valt nog door de bladeren, die door de wind zachtjes ritselen. Op de achtergrond hoor je vogels fluiten, kinderen spelen en… een leeuw brullen. “Ik heb de mooiste achtertuin van Nederland. Het is een klein paradijs”, zegt Vis met een twinkeling in haar ogen.

75 jaar geleden, op 22 mei 1948 openden haar ouders, in een toen nog leeg bos, DierenPark Amersfoort. Voor het 8-jarige meisje betekende het dat ze op zou groeien op een plek waar veel mensen alleen maar van kunnen dromen: in een dierentuin. “Als kind had ik helemaal niet door dat dat uniek was, dat besef kwam pas later.”

Dat lege bos, met haar zandpaadjes en enkele bijzondere dieren is in de afgelopen jaren gigantisch veranderd. Er zijn vele dieren bij gekomen, de zandpaden hebben ruimte gemaakt voor verharde wegen en de hokken zijn vaak groter gemaakt. “Ik ben trots op wat er is veranderd, terwijl je wel nog de plek die mijn ouders begonnen zijn terugziet.”

Haar ouders openden het bos met twee andere medewerkers. Die groep is flink groter geworden door de tijd heen. Van 1960 tot 1994 waren Astrid en haar man de eigenaren van het park. “Tegenwoordig heeft mijn zoon die rol.” Het is flink groot geworden, dat familiebedrijf. “Het familiegevoel is gebleven. Alle medewerkers voelen als een grote familie.”

Waar ze vroeger de dieren thuis opvoedde is dat nu helemaal anders. Die tijden zijn lang vervlogen, toch mist de eigenaresse het nog weleens. “Vroeger zat ik met twee chimpansees op de bank, terwijl er een leeuwenwelpje bij mijn voeten lag”, blikt ze terug op één van haar fijnste herinneringen. “Een luipaard lag op de leuning van de bank. Ik snap dat het niet meer kan hoor, maar ik vond het altijd prachtig om te doen.”

De dieren die ze in huis nam waren geen huisdieren, maar kleintjes die ziek waren of door ouders verstoten. “Wij zorgen dat ze weer beter werden of zelfstandig werden en dan konden ze terug het park in.” Sommigen gingen daarna naar andere parken in Europa, om een groep te stichten.

Die bijzondere momenten met de dieren beleeft ze niet meer zoals vroeger, toch blijft de band met bepaalde dieren heel sterk. Twee weken terug overleed de oudste inwoonster van de dierentuin, de 56-jarige Chimpansee Sjors. Vis heeft haar nog met de fles grootgebracht.

“Ze was heel ziek als kleintje en ik heb haar toen met veel moeite weer beter gekregen.” Best een tijdje woonde de kleine chimpansee bij het gezin thuis. “Het was een heel leuk beest en ik ben blij dat ze terug kon hier de dierentuin in.” Een aantal andere dieren werden namelijk overgeplaatst naar andere parken. Maar Sjors bleef, en is altijd een belangrijke inwoonster van het park geweest voor de oud-eigenaresse. “Ze werd de laatste tijd weer ziek en de pijnstillers hielpen niet meer. Dan moet je helaas besluiten dat inslapen het beste werkt”, legt Vis met een somber gezicht uit.

Bij zo’n oude vriend blijf je tot het einde, dacht Vis. En daarom is ze de laatste dagen van Sjors veel bij het dier geweest. “We hebben veel geknuffeld en zijn samen verdrietig geweest. Nog heel lang heb ik haar hand vastgehouden.” Het verliezen van een dier heeft ze altijd gezien als een dieptepunt in haar werk. “Het hoort erbij, maar het is altijd verdrietig.”

Nog steeds gaat ze elke dag minstens twee keer een rondje lopen. "Om te blijven genieten van alles waar ik zo trots op ben.” Het park lijkt qua uiterlijk niet meer op wat haar ouders in 1948 begonnen, behalve dan de bomen die er toen ook al stonden. “Er zijn hier veel dingen gebeurd. Mooie dingen en droevige dingen.”

Zo behaalden ze in 2017 voor het eerst de miljoen bezoekers per jaar, zagen veel nieuwe dieren hier het levenslicht en kreeg Vis zelf een onderscheiding voor haar jarenlange inzet. Toch heeft ze ook dingen meegemaakt die in negatieve zin diepe indruk hebben gemaakt. “Het verliezen van een dier is altijd lastig. Toch was het incident drie jaar terug met de ontsnapte chimpansees een dag die niemand hier ooit nog vergeet”, zegt ze terwijl haar gezicht iets betrekt.

“Hoe zwaar dat ook was, we zijn er als medewerkers wel allemaal voor elkaar geweest. We hebben er over gesproken, samen gehuild en het een plek geprobeerd te geven.”

Dit alles vertelt ze terwijl ze richting één van haar favoriete plekjes loopt: de brug boven de maki rivier. Driemaal herhaalt ze een kort, hoog soort gilletje. In eerste instantie lijkt het wat gek, maar een paar seconden later rennen de maki’s in hoge snelheid naar het hek. “Ze herkennen me”, lacht ze. Enthousiast begroeten de dieren de oud-eigenaresse. Ze rennen om haar heen en sommigen klimmen zelfs op haar schouder.

“Ik heb de geluiden van de dieren zelf geleerd, door gewoon goed op te letten”, verklaart ze de goede imitatie. “Als je goed naar dieren kijkt en luistert, kan je veel van ze leren.”