Veertig tijdelijke flexwoningen voor jongeren en vluchtelingen gepland aan de Nijkerkerstraat

Door Iede de Vries

Omdat de aanleg van nieuwe woonwijken en bedrijventerreinen in heel Nederland en dus ook in Amersfoort vrijwel helemaal tot stilstand is gekomen, schuift de gemeente de ontwikkeling van het plan Nijkerkerstraat Oost en West op de lange baan. Een klein deel van het terrein in de noordoostelijke oksel van verkeersplein Hoevelaken zal nu worden verhuurd aan woningstichting Omnia Wonen, om er voor een periode van tien jaar veertig flexwoningen voor jongeren en statushouders neer te zetten.

Aanvankelijk hadden Nijkerk en Amersfoort in 2019 een geheel andere invulling van het gebied voor ogen. Immers, Rijkswaterstaat heeft meer ruimte nodig voor de kruising van de A1 en de A28. Daarbij komt dat het groengebied richting Hoevelaken onder druk staat en snelweglocaties lenen zich goed voor kantoren en kleine bedrijvigheid.

Maar sindsdien is er niet alleen in de samenleving maar ook in de economische bedrijvigheid veel veranderd. Niet alleen anderhalf jaar corona-lockdown maar vooral de onzekere tijden als gevolg van de Russische oorlog tegen Oekraïne leiden tot een nieuwe recessie. Door de stijgende (bouw-)kosten van materialen die bouwers en aannemers als ‘ meerkosten’ doorberekenen aan kopers, is de vraag naar nieuwbouw-koopwoningen vrijwel stilgevallen.

Als je nu een nieuwbouwhuis ‘vanaf de tekentafel’ koopt voor vier of vijf ton en de oplevering is pas eind 2024 of begin 2025 dan moet je maar afwachten wat het uiteindelijke prijskaartje is geworden. Nieuwbouw-woningen zijn vaak de ‘dragers’ van nieuwe planontwikkeling. Alleen naar bestaande woningen is momenteel nog enige vraag. In heel Nederland, in heel ontwikkelaarsland, wordt , ook door de stikstofcrisis, de kat uit de boom gekeken. Vooral dit jaar zal duidelijk worden hoeveel bouwplannen korte of langere tijd uitgesteld gaan worden.

Daar tegenover staat dat de vorige Amersfoortse coalitie in 2019 nog afspraken had gemaakt over ‘meer sociale woningbouw’, ‘meer jongerenhuisvesting’ en ‘meer opvang van vluchtelingen en asielzoekers’. Daarom wordt nu - net als in veel andere gemeenten - veel aandacht geschonken aan ’tijdelijke’ woningen, aan ‘flex-woningen’ en aan het ‘ombouwen van leegstaande en verouderde kantoorgebouwen’.

Voor een permanente nieuwbouwwijk moet meestal het bestemmingsplan worden aangepast inclusief uitgebreide procedures. Voor ‘tijdelijke’ aanpassingen (vijf tot maximaal tien jaar) is een lichtere en snellere procedure toegestaan. Van die mogelijkheid wil het Amersfoortse College van B&W nu gebruik maken. Dat betekent wel dat de 40 kleine wooneenheden (maximaal 28 vierkante meter; zeven bij vier) over tien jaar verhuisd moeten worden naar een andere locatie. Daarover is nu nog geen enkele garantie te geven.

Toch zal woningstichting Omnia willen weten waar ze aan toe zijn en zullen financiële garanties willen. Die ‘tijdelijke woningen’ kunnen minstens 20 of 30 jaar mee, en worden dus over zo’n lange periode afgeschreven. Daarom wil Amersfoort een soort garantie geven dat de gemeente desnoods de ‘restschuld’ overneemt als over tien jaar de woningen niet verplaatst kunnen worden. Dat kan de gemeente in het slechtste geval ruim anderhalf miljoen gaan kosten; in een gunstigere variant acht ton. Bij ‘verplaatsing en nogmaals tien jaar gebruik’ van de twee prefab-woonblokken vrijwel niets.

Er zitten nog wel wat haken en ogen aan. Het voorstel om de gemeentegrond aan de oostkant van het klaverblad te verhuren aan Omnia voor sociale woningbouw (lees: loslaten van de eerdere plannen voor de Nijkerkerstraat Oost en West) stond vorige maand al op de agenda van de raadsvergadering. Maar dat werd er toen door het College van B&W van afgehaald ‘omdat er nog te veel onduidelijkheden waren.

Amper drie weken later, op 9 januari, was dat kennelijk opgelost. Daarom hebben oppositiepartijen VVD, SP en Amersfoort2014 inmiddels schriftelijke vragen gesteld. Zij willen weten hoe de vork in de steel zit, zowel qua bestemmingsplan-ontheffing als qua financiële risico’s.